TF-SIF má ekki selja

frettinBjörn BjarnasonLeave a Comment

Björn Bjarnason skrifar:

TF-SIF var tekin í notkun 1. júlí 2009. Tækjakostur hennar olli byltingu í öllu eftirliti á Norður-Atlantshafi.

Landhelgisgæslan eignaðist fyrstu flugvél sína 10. desember 1955, Catalina flugbát af gerðinni PBY-6A, TF-RAN. Varnarliðið á Keflavíkurflugvelli notaði flugbátinn til eftirlits og björgunar. Eftir að vélin laskaðist norður í landi keypti flugmálastjórn hana, gerði hana flughæfa og seldi gæslunni. Áhöfn Rán stóð breskan togara að ólöglegum veiðum 18. febrúar 1956. Skipstjórinn neitaði að sigla til hafnar og var hótað að skjóta á skipið. Var því siglt í land.

Árið 1962 eignaðist gæslan Douglas DC-4 Skymaster flugvél sem hlaut einkennisstafina TF-SIF. Hún var í eigu gæslunnar til ársins 1971. Í ársbyrjun 1972 keypti gæslan Fokker F-27 200 flugvél af japanska flugfélaginu All-Nippon, TF-SYR. Fokkerinn sannaði fljótt gildi og var keypt samskonar vél sem kom til landsins 14. janúar 1977, TF-SYN. Var hún í þjónustu gæslunnar í rúma þrjá áratugi eða allt þar til Dash 8 Q-300 flugvélin TF-SIF kom til landsins árið 2009.

TF-SIF var tekin í notkun 1. júlí 2009. Tækjakostur hennar olli byltingu í öllu eftirliti á Norður-Atlantshafi. Svíar áttu þá þrjár eins vélar og reyndist hagkvæmt að eiga samleið með þeim.

Frá því að þáttaskilin urðu með komu TF-SIF hafa miklar breytingar orðið í öllu sem varðar eftirlit á hafinu og umsvif á hafsvæðum sem árið 2009 voru álitin friðsamleg en hafa síðan tekið á sig aðra mynd.

Miðjarðarhaf hefur til dæmis breyst í flóttahaf frá N-Afríku að sameiginlegum Schengen-landamærum Evrópulanda. Á sínum tíma sendi íslenska ríkisstjórnin bæði varðskip og TF-SIF til að aðstoða við eftirlit og björgunarstörf á Miðjarðarhafi. Nú hafa flóttaleiðir á sjó færst nær okkur eins og fréttir frá vanda Breta við Ermarsund sýna og sagt er frá flóttabátum við strendur Írlands og Danmerkur. Reynslan sem starfsmenn gæslunnar hafa öðlast af samstarfi við þessi gæslustörf á hafi úti er ómetanleg. Það er einkennilegt að sjá að hér skuli það talið eftir að tæki gæslunnar séu notuð í þessu skyni en það veki ekki stolt að við höfum burði til að leggja okkar af mörkum. Þjóð sem á allar ytri varnir sínar undir öðrum.

Öryggismál á N-Atlantshafi hafa tekið á sig allt aðra og alvarlegri mynd en var árið 2009 þegar TF-SIF kom til landsins. Hér skortir rannsóknir og ígrunduð rök þegar að herfræðilegum málefnum kemur og hvernig nýta beri borgaraleg öryggistæki þjóðarinnar sem best í því samhengi. Eitt er þó víst að í því tilliti er fráleitt að nú sé tekin ákvörðun um að leggja TF-SIF eða jafnvel selja vélina.

Þegar kemur að náttúruvá stöndum við á viðurkenndum fræðilegum grunni.

Magnús Tumi Guðmundsson, prófessor í jarðeðlisfræði, segir að TF-SIF hafi margsannað notagildi sitt, meðal annars í eldgosi í Holuhrauni og Eyjafjallajökli.

„Ja, ég verð nú að segja að ég hef sjaldan orðið jafnhissa og þegar ég sá þessa frétt [að selja ætti TF-SIF] núna áðan. Ég verð að játa að ég skil þetta ekki, að þetta skuli vera að gerast,“ segir Magnús Tumi á ruv.is í dag (2. febrúar). Hann mælir þar fyrir munn þess sem hér skrifar og líklega alls þorra þjóðarinnar.

Skildu eftir skilaboð