Töluverð aukning hefur orðið á þjónustuþegum Píeta samtakanna gegn sjálfsvígum frá því 2019, eða frá þvi að Covid faraldurinn byrjaði. Þetta kom m.a. fram í ræðu Mörthu Ernstsdóttur sem hún hélt á Austurvelli á sunnudaginn.  Ræðan var haldin í tilefni mótmæla gegn sóttvarnaraðgerðum, en hópurinn hefur áhyggjur af þróun mála og margar dökkar hliðar farnar að koma fram vegna lokana og félagslegrar einangrunar sem bitnar ekki síst á þeim sem að hafa leitað sér hjálpar vegna andlegrar vanlíðan hjá félagasamtökum og hópsstarfi sem að mestu hefur legið niðri á tímum Covid.

Martha spyr hvort það sé í lagi að setja allt á hliðina til að koma í veg fyrir "long covid"? ,,Og þá er ég helst að hugsa um unga fólkið, unglingana og börnin.  Hvað munu þessi tvö ár, vonandi ekki lengur, kosta þau í framtíðinni; heilsukvíða, þunglyndi, skert félagsleg tengsl?“

,,Þetta er eitthvað sem er mikilvægt að taka með í heildarmyndinni.  ,,Andleg heilsa er einn stærsti þátturinn í heilbrigði og vellíðan. Ég sendi fyrirspurn á Pieta samtökin og lýsti áhyggjum mínum á andlegri líðan þeirra skjólstæðinga,“ segir Martha.  Ég fékk góðfúslegt leyfi til að lesa svarið frá þeim:

,,Sæl Martha. Ég get sagt að aðsóknin hjá Píeta fer stighækkandi.  Það hefur orðið töluverð aukning á þjónustuþegum milli ára en fjöldinn hefur tvöfaldast síðan 2019. Þess má þó geta að Píeta eru ung samtök og fleiri og fleiri átta sig á þjónustunni þannig að þetta er kannski ekki alveg að marka. Píetasíminn var opnaður í júlí 2020 og 2021 fengum við yfir 3000 símhringingar í Píetasímann sem er opinn utan hefðbundins vinnutíma. Fjöldi þjónustuþegar hjá okkur 2021 var rúmlega 700 manns.“

,,Ég tel að áhyggjur þínar hafi rétt á sér. Það er ljóst að Covid og aðgerðir tengdar því hafa bein áhrif á þætti sem við vitum að hafa neikvæð áhrif á geðheilsu og sem þú taldir upp í fyrsta póstinum þínum. Við sjáum að Covid er ekki síst erfitt fyrir þá sem eru veikir fyrir þar sem einangrunin tekur oft frá þeim þau bjargráð sem þau hafa nýtt sér til að halda bata t.d. að hitta fólk, stunda líkamsrækt o.s.frv.  Ég held líka að heildaráhrifin muni koma fram síðar.

Vonandi er eitthvað gagn af þessu þótt takmarkað sé.“

Hvaða sálfræðileg áhrif mun þetta skilja eftir?

Marta bætir svo við: ,,Svo ég haldi nú áfram með unga fólkið, unglingana og börnin. Hluti af aðgerðum var að loka fyrir íþróttir, skólagöngu, listanám og margt fleira.  Þó ekki hafi verið alveg lokað núna í vetur þá var verið að trufla mjög mikið líf barna og unglinga og foreldra þeirra.  Hvernig mun þetta hafa á þeirra upplifun á heiminum?  Munu börn trúa því að þau séu nánast skítug að beri vírusa og bakteríur út um allt og gætu jafnvel drepið ömmu og afa. Hvaða sálfræðileg áhrif mun þetta skilja eftir í undirvitund þeirra?“

,,Hvernig er að vera unglingur í skóla eða vinnu og vera skikkaður til að ganga með grímu meira eða minna allan daginn? Með tilheyrandi truflun á súrefnisflæði upp í heila sem býður upp á sveppa- og bakteríugróðurmyndun í grímu. Hafa öndunarfærasýkingar aukist sl. ár?  Áhugavert væri að skoða það.“

,,Þegar við erum í samfélagi er mikilvægt að skoða praktíska hluti í rekstri þess.   Hvað er þetta allt búið að kosta okkur, hundruð þúsunda testa, sóttvarnahótel, svo kölluð bóluefni, frestun á aðgerðum  og skimun og ummönnun annarra sjúklinga, grímunotkun og hugsanlega kvíðasjúklinga og öndunarfærasýkingar tengt þeim, andleg veikindi og margt, margt fleira.

,,Ég er enginn hagfræðingur en ég held að með almennri skynsemi getur þetta reiknisdæmi aldrei gengið upp til lengdar.   Voru til peningar fyrir þessu, ok ef svo hvað annað þarf að líða fyrir þessi útgjöld? Voru kannski tekin lán? Er búið að steypa þjóðinni, unga fólkinu og börnum þeirra í skuldir næstu hvað 50/60 árin?“

Opið bréf fré erlendum hjúkrunarfræðingi um ástandið

Að lokum ætla ég að lesa upp "status" frá erlendum hjúkrunarfræðingi sem kom fram nafnlaus (trúlega vegna ótta að missa starfið og verða ,,sheimuð").

,,Af öllum þeim bólusetningum sem ég hef kynnst í lífinu; barnaveiki, stífkrampi, mislingar, rauðir hundar, hlaupabóla, lifrarbólga, heilahimnubólga og berklar og ég vil einnig bæta við lungnabólgu og inflúensu sprautum þá hef ég aldrei séð bóluefni sem neyðir mig til að vera með grímu og viðhalda fjarlægð frá fólki, þrátt fyrir að vera fullbólusett.

Ég hef aldrei heyrt af bóluefni sem dreifir veirunni eftir bólusetningu. Ég hef aldrei heyrt um verðlaun, afslátt í búðum, og ívilnanir til að fá mig til að bólusetja mig. Ég hef aldrei séð mismunun gegn þeim sem vilja ekki láta bólusetja sig.   Ef einhver ákvað að láta ekki bólusetja sig þá hef ég aldrei séð áður að reynt var að láta viðkomandi finnast hann/hún vera slæm manneskja fyrir að hafa ekki farið í bólusetningu. Ég hef aldrei séð bóluefni sem ógnar sambandi milli fjölskyldumeðlima, vina og vinnufélaga. Ég hef aldrei séð bóluefni notað til að hóta vinnumissi og afkomu fólks eða skólagöngu. Ég hef aldrei séð bóluefni sem leyfir 12 ára barni að ráða sjálft hvort það vilji láta sprauta sig.  Af öllum þeim bóluefnum sem ég listaði hér að ofan hef ég aldrei séð bóluefni eins og þetta sem mismunar, aðgreinir og dæmir samfélag.  

Þetta er aldeilis mjög öflugt bóluefni.  Það gerir allt þetta nema að búa til ÓNÆMI.  Ef við þurfum að fá örvunarskammt eftir að hafa verið fullbólusett og við þurfum ennþá að fá neikvætt próf og við þurfum ennþá að nota grímur eftir að við erum full bólusett og ennþá að lenda á spítala eftir að hafa verið full bólusett, þá fer bráðum að ljóstrast upp fyrir okkur:  Það er kominn tími til fyrir okkur að viðurkenna að það hefur verið logið að okkur.“

,,Kæru vinir, sprautaðir, ósprautaðir, þetta snýst ekkert um það að mínu viti. Þetta snýst um að fá sannleikann upp á yfirborðið, leyfa fólki að taka sínar upplýstu ákvarðanir. Upplýsa fólk frá fleiru en einu sjónarhorni.“

,,Það er mjög auðvelt að gleyma sér og missa frelsið og mannréttindi en getur verið þeim mun erfiðara að endurheimta það.“

Ræðuna í heild sinni má sjá hér að neðan.