Laugardaginn 3. september sl. stóð Íþrótta-og Ólympíusamband Íslands og Knattspyrnusamband Íslands í samstarfi við nokkur fyrirtæki fyrir fræðslufundi um hjartatengd vandamál hjá íþróttafólki.

Fyrirlesarinn var Dr. Martin Halle, einn fremsti íþróttalæknir og hjartasérfræðingur Evrópu. Fyrirlesturinn fór fram í gegnum fjarfundarbúnað þar sem Halle var með Covid-19 og kom því ekki til landsins. Hann var með ítarlegt yfirlit um starf sitt og rannsóknir á afreksíþróttafólki í Þýskalandi.

Emil Pálsson fer yfir veikindi sín

Emil Pálsson knattspyrnumaður fór yfir sína sögu og sagði frá því að dagurinn örlagaríki í nóvember í Noregi,  þar sem hann var að spila með liði sínu Sogndal, hafi verið ósköp venjulegur dagur. Hann hefði ekki fundið neitt óeðlilegt, en eftir 12 mínútur af leiknum féll hann niður og var endurlífgaður innan fjögurra mínútna. Emil sagðist í raun ekkert muna þar til sólarhring síðar þar sem hann vaknaði á sjúkrahús í Bergen.

Læknar útskýrðu fyrir Emil að hann hefði farið í hjartastopp. Það var mikið áfall fyrir Emil sem spurði sig hvernig það hefði getað gerst. „Sem atvinnumaður í fótbolta lifi ég mjög heilbrigðu lífi og þú heldur að þú sért eins heilbrigður og hægt er að vera og spyrð þig því hvað gæti orsakað þetta,“ sagði Emil.

Í gang fór staðlað ferli við að finna orsökina, alls kyns skoðanir, en ekkert fannst og engin orsök, sem Emil þótti mjög forvitnilegt. Hann sagðist ekki skilja hvernig þetta gæti gerst og engin orsök fyndist.

Það eina sem fannst voru aukaslög og tilgáta um að það væri orsökin. En við reglulegar rannsóknir í gegnum árin hafði þó aldrei borið á neinum aukaslögum frá hjarta við þær rannsóknir. Emil fer síðan í hjartaþræðingu og fær bjargráð sem honum þykir mikið öryggi í og var sáttur með, fyrst að læknar gátu ekki fundið orsökina, sagði Emil.

Emil sagðist strax hafa ákveðið að hætta í fótbolta en sagðist jafnframt hafa fylgst með danska knattspyrnumanninum Christian Eriksen sem varð fyrir sömu reynslu um 6 mánuðum áður, og fyrst að Eriksen hafi ákveðið að halda áfram að spila, vildi Emil líka láta á það reyna og fékk grænt ljós frá læknum.

En á æfingu með FH í maí fær Emil annað hjartastopp og þá setur bjargráðurinn hjartað af stað að nýju. Hann vaknar á nokkrum sekúndum og læknar gátu skoðað hjartalínuritið í gegnum bjargráðinn, og tilgátan um að aukaslag hafi valdið hjartastoppi var þar með staðfest að sögn Emils. En eins og áður segir þá hafði aldrei borið á neinum aukaslögum frá hjarta fyrr en eftir fyrsta hjartastoppið og sagði Emil einnig frá því að hann færi reglulega í skoðun, í upphafi hvers leiktímabils, og aldrei hefði komið neitt óeðlilegt þar fram.

Dr. Halle hafði nefnt það í fyrirlestri sínum að rannsóknir með EKG (hjartariti) eftirliti myndu aldrei finna slík atvik sem Emil og Eriksen urðu fyrir. Almennt eru allar rannsóknir auk EKG eðlilegar hjá afreksíþróttfólki.

Umræður og spurningar fundargesta

Davíð O. Arnar hjartalæknir, Emil Pálsson og Dr. Halle tóku síðan við spurningum úr sal undir lok fundar.

Eina spurningin sem Emil fékk frá fundargestum kom frá Guðmundi Karli Snæbjörnssyni, sérfræðingi í heimilislækningum.

Guðmundur spurði Emil hvort og hvenær hann hefði fengið COVID bólusetningar en tók fram að spurningunni þyrfti hann ekki að svara frekar en hann vildi því það gæti verið viðkvæmt mál í umræðunni.

Emil svaraði því að honum þætti ekkert mál að svara spurningunni og sagðist hafa fengið tvær bólusetningar um það leyti sem flestir í íþróttinni fengu þær. Hann sagði jafnframt að læknar hefðu staðfest að bóluefnin væru ekki orsökin.

Álit Guðmundar Karls Snæbjörnssonar

Fréttin ræddi við Guðmund Karl Snæbjörnsson lækni eftir fundinn en Guðmundur hefur látið sig málið töluvert varða.

Guðmundur sagði að eins og fram hafi komið í máli Dr. Martin Halle þá hafa íþróttamenn farið a.m.k. árlega í gegnum umsvifamiklar rannsóknir sem topp íþróttamenn þurfa að gangast undir. Hjartarit og ómun hjarta, áreynslupróf og blóðrannsóknir ýmiskonar, auk þess hafi verið gerðar rannsóknir á erfðum þeirra sérstaklega þeirra sem hafa haft einkenni. Ekkert af þeim rannsóknum hefur leitt neitt óeðlilegt í ljós sem hægt væri að nota í fyrirbyggjandi skyni.

Dr. Halle benti jafnframt á að það þyrfti að beina athyglina að öðrum atriðum í fari íþróttamanna, eins og mataræði, bólusetningum, auk margra annarra þátta sem þyrfti að beina rannsóknum að.

Varðandi niðurstöðu lækna í Noregi á Emil, þ.e.a.s að þeir hafi enga orsök fundið við rannsóknir sínar, þá kvað Dr. Halle það ljóst að orsök hjartastopps hjá honum væri ennþá óþekkt. Einnig hefur komið fram hjá Emil sjálfum að reglubundnar rannsóknir lækna síðasta áratuginn hafi ekki leitt neitt óeðlilegt í ljós.

Ísraelskir læknar vöktu athygli á hjartabólgum

Guðmundur sagði einning að varðandi hjartavandamál tengdum bólusetningum gegn Covid-19 þá vöktu ísraelskir læknar athygli á tíðum hjartabólgum þegar í upphafi ársins 2021, stuttu eftir að bólusetningar hófust þar í landi. Sérstaklega var varúð gerð hjá ungum drengjum og ungum karlmönnum. Sóttvarnarstofnun Bandaríkjanna tók síðar undir þetta nokkrum mánuðum með varúðartilkynningu og í júní 2021, stuttu eftir að stofnunin hafði boðað til neyðarfundar vegna tilfella um hjartabólgur.

Almennt var það álitið sjaldgæft hjá ungum karlmönnum, eða 1 af hverjum 16.000. En síðari tíma rannsóknir eftir að bólusetningar hófust þá hefur sú tíðni verið endurskoðuð tíðin reynst hærri og virðist jafnvel miklu algengara en áður talið.

Ný rannsókn - fyrst sinnar tegundar

Guðmundur nefndi nýja framsýna rannsókn, rannsóknin er ein fyrsta sinnar tegundar, þar sem 301 barn tók þátt.

Ungu fólki, 13-18 ára, var fylgt eftir að hafa fengið aðra sprautu með Pfizer í 2 vikur eftir bólusetninguna. Fylgst var reglulega með hjartariti (EKG), ómun hjarta og svo blóðprufum og mælingum hjartaensíma sem gætu gefið til kynna áverka eða skaðleg áhrif á hjartastarfsemina. Þessar rannsóknir voru gerðar á öllum börnunum hvort heldur þau höfðu einhver einkenni eða voru einkennalaus.

„Það sem vekur mesta athygli í niðurstöðum þessarar rannsóknar,“ sagði Guðmundur, „er að þriðjungur barnanna sem fylgst var með,eða 29.24%, fengu breytingar. Þar voru einkenni eins og andþyngsli, hjartsláttaróregla sem fram komu á hjartaritum og hækkun hjartaensíma (MBCK og Troponin-T). Það eru skýr merki um skaða eða drep í hjartavöðva barnanna. Langflest barnanna kenndu sér þó einskis mein í þær 2 vikur sem þeim var fylgt eftir. Eitt barnanna uppfyllti skilmerki hjartavöðvabólgu, þó þriðjungur hefði sýnt einkennalaus áhrif á einn eða fleiri þátt rannsóknanna (subclinical er það kallað).“

Dulinn vandi

„Ef þetta reynist rétt þá er hér um dulinn vanda að eiga,“ segir Guðmundur Karl, sem hefur verið áður óþekktur sérstaklega hjá einkennalausum einstaklingum. Enginn getur síðan spáð fyrir um framtíð þessa einkennalausa þriðjungs barnanna, þær rannsóknir eru því miður bara ekki til.

Að segja þetta vera „milt ástand“ er óábyrgt í ljósi þess að enginn veit það með vissu þótt vonir geti staðið til þess að svo sé, en það er bara annað mál. Staðan er bara sú að engar rannsóknir eru til sem hafa fylgt eftir slíkum einstaklingum sem staðfest eru með prófunum...hjartastarfsemi sem orðið hefur fyrir skaða en verið einkannalaus.

„Ýmislegt getur því komið þar til greina eins, t.d. eins og truflun/skaði á leiðslukerfis hjartans eða slíkt skilji eftir sig ör á hjartavöðva sem síðar gætu sagt til sín með mismunandi hætti. Jafnvel gæti það bara komið í ljóst við mikið álag eins og við íþróttir og aukið adrenalín virkni íþróttamanna, eins og hjartastopp eða hjartsláttaróregla ýmiskonar. Aðrar hugleiðingar eins og aukin tíðni hjartabilanir síðar á ævinni eða aðrar truflanir eins og aukaslög, hraðtaktur, háþrýstingur gætu síðar látið á sér kræla.“

Aðrir þættir varðandi sjúkdóma sem meinafræðin (patologia) ein getur sýnt fram, á eða staðfest, er með krufningu einstaklinga sem hafa látist eftir bólusetningar með mRNA bóluefnunum.

„Slíkar rannsóknir er m.a. að finna eftir færustu meinafræðinga, þeirra sem meta dánarmein fólks eftir andlát þeirra með krufningu. Þar er að finna einn helsta meinafræðing Evrópur, Dr. Arne Burkhardt, og víðar ásamt sínu fólki sem útlista þær breytingar sem verða eftir sprauturnar og skýra ástæður hjartavandamála viðkomandi. Aðrir meinafræðingar hafa sýnt fram á sambærilegan skaða, bæði sænskir, bandarískir og einnig frá Kanada, sem mér er kunnugt um. Eðlilega er ekki hægt að beita slíkum rannsóknum nema eftir andlát viðkomandi því krufningu þarf til.“

„Annað sem mér virðist kollegar mínir í Noregi hafi ef til vill ekki hugleitt,“ nefndi Guðmundur, „en það viðkemur mati, einna helst lyfja eða bóluefna, sérstaklega þeirra sem eru á tilraunastigi (sem þessi bóluefni eru), er að beita Bradford Hill kríteríunni sem eru kunn vísindamönnum og rannsakendum til margra. Hér fer hjartalæknirinn og faraldsfræðingurinn Dr. Peter McCullough í þessi atriði sem eru að öllu leiti uppfyllt.

En ljóst er að áhrif bólusetninganna á hjartað, sérstaklega ungra drengja og ungra karlmanna eftir þessar bólusetningar þarf að fylgjast betur með, eða eins og þessi framsýna rannsókn bendir sterklega á, þó hún sé ekki stór, að einfaldlega forðast slíkar bólusetningar. Hvort heldur síðari framsýnar rannsóknir sýni eins og þessi að hjartabólgur geta jafnvel verið miklu tíðari en áður talið, því hér er eitt barn af hverjum 300 (1:300) eða 30% með einkennalausa áverka með óljósri framtíð þeirra einstaklinga. Einfaldlega allt of mikil áhætta.

„Þeir sem hafa verið bólusettir áður gegn Covid hefur víða verið ráðlagt að taka því rólega í 3-6 mánuði eftir bólusetningarnar og ráðlagt eftirfylgd eftir með hjartarannsóknum næstu mánuði. Meiri forsjár er þörf, það er ljóst, að of seint í þessu eins og öðrum að byrgja brunnin þegar börnin eru dottin ofan í hann,“ sagði Guðmundur Karl að lokum.

Matt Le Tissier vill svör

Við þetta má bæta að fyrrum enska fótboltastjarnan Matt Le Tissier hefur óskað svara og rannsókna á auknum veikindum íþróttafólks og segir það vera hneyksli að stjórnendur innan íþróttahreyfingarinnar hafi ekki farið fram á slíkt.