Eftir Pál Vilhjálmsson kennara og blaðamann:

Ef kjarnorkusprengja, skítug eða ekki, verður sprengd í Úkraínu færist heimurinn nær ragnarökum. Eftir Híroshíma og Nagasaki í lok seinna stríðs er kjarnavopnum ekki beitt í stríðsátökum. Ein sprengja réttlætir aðra sem aftur kallar á þá þriðju.

Eyðingarmáttur kjarnorku er slíkur að siðmenningunni stendur ógn af. Notkun þessara vopna fæli í sér meiri manngerðar hamfarir en nokkur sögulega dæmi eru um og gæti bókstaflega gert heiminn óbyggilegan.

Vísun í geislavirk vopn sem „skítugar sprengjur“ gefur til kynna að stríðið á gresjum Garðaríkis sé hingað til í einhverjum skilningi „hreint“. Því fer víðsfjarri. Fallnir og særðir eru líklega á skrifandi stundum milli 300 og 400 þúsund, mest ungir karlmenn. Akrar og innviðir ónýtast og milljónir flýja.

Sporin hræða. Stórstríðið sem hleypti öllu í bál og brand á öðrum áratug síðustu aldar hófst með „skítugu“ morði á ríkiserfingja Austurríkis-Ungverjalands miðsumars 1914. Enginn ráðamaður stórríkjanna ætlaði að efna til fjögurra ára stríðs sem kostaði milljónir mannslífa og bjó í haginn fyrir grimmilega öfgahugmyndafræði er stefndi lóðbeint til seinna stríðs. Samt varð það niðurstaðan.

Sé haft í huga um hvað barist er þar eystra, öryggishagsmuni Rússlands annars vegar og hins vegar fullveldisrétt Úkraínu, er þyngra en tárum taki að siðmenningin sé ekki lengra komin en svo að blóðfórnir á iðnaðarskala þurfi til vegna ágreinings sem má leysa með samningum.

Orðræða um beitingu kjarnavopna í Úkraínu vekur vonandi nægan hroll með siðmenntuðum að friðarúrræði komist á dagskrá. Ellegar má örvænta um þetta skrítna fyrirbæri, mannkyn.