Fyrir fáeinum dögum rakst ég á stutta grein í bandaríska vefritinu Medpage Today, sem bar titilinn “Heilbrigðisstarfsmenn bregðast við endalokum neyðarástandsins vegna Covid-19″.

Í greininni er rætt við fimm heilbrigðisstarfsmenn í Bandaríkjunum, þrjá karla og tvær konur, um hvað þau telji sig hafa lært af faraldrinum og hvaða breytingar hafi orðið á starfi þeirra. Hjá þremur þeirra er aðalatriðið andlitsgrímur; þær verði sko notaðar áfram. Önnur konan, læknir, talar um símaráðgjöf; að þurfa ekki að hitta sjúklingana augliti til auglitis, kannski rökrétt næsta skref eftir grímurnar. Hin konan er hjúkrunarfræðingur og virðist hafa brunnið út í starfi og vera að reyna að ná sér eftir það.

Það er áhugavert að skoða þessi svör í ljósi þess hversu skýrt það hefur komið á daginn að andlitsgrímur hindra alls ekki útbreiðslu öndunarfærasýkinga. Sérhver tilraun til að sýna fram á annað hefur misheppnast og snemma á þessu ári komust sérfræðingar Cochrane Review að því að engar hágæða rannsóknir hefðu sýnt að grímunotkun hefði neinn ávinning í för með sér.

Fjórir þessara einstaklinga eru læknar og einn er hjúkrunarfræðingur. Öll eru þau þekkt fagfólk sem nýtur virðingar í fagi sínu; engir sveitalæknar þarna á ferð. Allt ætti þetta fólk að hafa menntun og skynsemi til að greina milli læknisfræðilegra ráðstafana sem virka og þeirra sem virka ekki. Allt ætti þetta fólk að geta lesið, skilið og dregið rökréttar ályktanir af vísindarannsóknum.

En samt er stærsta breytingin í huga flestra þeirra sú að þau ganga nú með grímur, til að vernda sjálf sig og aðra frá öndunarfærasýkingum, jafnvel þótt fyrir liggi að grímurnar gera þetta alls ekki.

Hvað getum við þá lært af því sem þetta fólk “lærði”? Það er augljóst: Það sem við getum lært er að hugsa okkur tvisvar um áður en við treystum því fyrir okkar eigin heilsu.

Greinin birtist fyrst á Krossgötum 23. maí 2023